Themadagen (1996 - 2014)

Als Filmhuis Hengelo willen wij actief en zichtbaar bijdragen aan het culturele klimaat in Hengelo.

Eén van onze activiteiten die past in dit streven, lange tijd, van 1996 tot 2014, themadagen (ook wel "studiedagen") hebben georganiseerd. Op een bepaald thema werden dan twee of drie films op één dag vertoond.
Veelal ging dit gepaard met een presentatie over het thema van dat jaar, zie lezingen.

Hieronder volgt een overzicht van de mooie en interessante reeks van jaarlijkse themadagen die wij in het verleden hebben georganiseerd.*)

Naast de jaarlijkse themadagen is ook nog drie maal een Italiaanse dag georganiseerd.

 
Zaterdag 8 maart 2014
De themadag van 2014 stond in het teken van de Britse fimmaker Ken Loach. Zijn sociaal-realistische films gaan over lief en leed van de working class, falende overheidsinstellingen en soms uitzichtloze situaties. Samen met de typische Britse humor levert dit mooie en actuele cinema op. Hij heeft ook veel televisiefilms gemaakt.
Wij tonen twee van Ken Loach' beste films:

• Kess uit 1969
• My name is Joe uit 1998

In het kader van de jaarlijkse themadag van het Filmhuis van 2014 licht Laura van Zuylen (filmcriticus van De Filmkrant) in een presentatie met filmfragementen het werk van de Britse filmmaker Ken Loach toe.

In 2019 nog vertoonden wij bij Filmhuis Hengelo zijn dramafilm Sorry we missed you.

 
Zaterdag 9 maart 2013
Film betovert en kan een heel eigen werkelijkheid oproepen, met alle emoties van dien. Deze magische werking van bewegende beelden kan voor verschillende doeleinden ingezet worden: natuurlijk voor ontspanning, schoonheid en ontroering, maar ook voor bv. informatieoverdracht of propaganda. Hoever reikt de kracht van film en hoe komt die tot stand? Hoe legt een slimme montage niet alleen een verhaallijn vast, maar tevens sferen en gevoelens?

In het kader van de jaarlijkse Themadag van het Filmhuis in 2013 behandelt filmregisseur Gert de Graaff op 9 maart in een presentatie een groot aantal 'verhalenvertellers' van de film: plaatsing van de camera, compositie, combinatie van tekst en beeld, montage, geluid, beweging enzovoorts. De Graaff analyseert naast een aantal cinema-klassiekers bijvoorbeeld ook journaalitems en televisiereclame.

Na de lezing wordt de klassieker Jaws vertoond, keuzefilm van de lezinghouder die de film ook zal inleiden.
 

 
Zaterdag 10 maart 2012
Film is het medium bij uitstek om na te denken over de relatie tussen mens en machine. Hierin kan een toekomstige wereld verbeeld worden waarin mens en machine nieuwe relaties met elkaar aangaan, en zelfs in elkaar opgaan. Honderd jaar filmgeschiedenisbiedt uiteenlopende antwoorden op de vraag wat het betekent om mens en machine te integreren. Cinematografische toekomstvisies zijn een weerspiegeling van zowel de veranderende maatschappijgeschiedenis als van de ontwikkeling van filmgenres.

In het kader van de jaarlijkse themadag van het Filmhuis in 2012 verzorgde Fokko Jan Dijksterhuis (wetenschaps- en techniekhistoricus aan de Universiteit Twente) op 10 maart een lezing: De mens voorbij. Een filmgeschiedenis van onze toekomst.

De lezing wordt gevolgd door twee keuzefilms van Dijksterhuis op dit thema:

• Never let me go, en
• ???

 
Zondag 20 maart 2011:
Cinema.nl schreef hierover: Voorzichtig spant de regisseur, die de drie scenario's direct achter elkaar schreef, de lijntjes tussen de verschillende films. De band tussen vader en zoon staat centraal in Honey, die tussen moeder en zon in Milk en in Egg moet Yusuf alleen verder. - Afzonderlijk zijn de films al bijzonder, maar als drieluik staat het werk op eenzame hoogte.

• Egg
  Egg is de eerste film in de Yusuf trilogie. De dichter Yusuf keert na de dood van zijn moeder terug naar zijn geboortestadje, waar hij al jaren niet meer is geweest. In het vervallen ouderlijk huis wacht de jonge vrouw Ayla hem op. De film is een prachtige, gevoelige terugkeer naar het verleden en een zoektocht naar identiteit en familiebanden.
• Milk
  In Milk is Yusuf een dromerige tiener, die dichter wil worden en bij zijn moeder op het platteland woont. Hij ziet het liefst niks veranderen, terwijl zij juist worstelt met tradities. Yusuf ziet met lede ogen toe hoe zijn moeder een relatie aangaat met de plaatselijke stationschef.
• Honey
  In Honey leeft de zesjarige Yusuf met zijn vader, een imker, en zijn moeder in een afgelegen streek in NO-Turkije. Vol bewondering kijkt hij naar het werk van zijn vader. Yusuf gaat voor het eerst naar school waar de andere kinderen hem uitlachen omdat hij stottert. Als zijn vader op een dag niet terugkeert, doet Yusuf zijn mond niet meer open. 

Zaterdag 6 maart 2010
In 2010 is de jaarlijkse Themadag van de Filmliga gewijd aan twee films over de vrijheidsstrijder Ernesto 'Che' Guevara.
Een ruim vier uur durend tweeluik van Steven Soderbergh: Che part one en Che part two.

Op basis van Guevara's dagboeken vertelt regisseur Steven Soderbergh het verhaal over twee crudiale episodes uit het leven van de Argentijnse arts en revolutionair:

• het eerst deel over de drie jaar durende en uiteindelijk succesvolle campagne om de macht op Cuba te veroveren, en
• het tweede deel over Guevara's poging om dat tien jaar later te herhalen in Bolivia, waar het uitdraait op een totale mislukking.

Beide zijn indrukwekkende films, die met veel liefde en gevoel voor details zijn gemaakt. Dit ambitieuze project is dankzij het gebruik van spilnternieuwe digitale cameratechnieken in visueel opzicht een lust voor het oog.
Vanuit historisch oogpunt zijn de films bovendien behoorlijk accuraat.
Benicio del Toro is intens, overtuigend en hypnotiserend als de tot mythe verworden marxistische revolutionair Che Guevara.
Sommigen zagen in dit tweeluik een fascinerende kroniek van een revolutionaire idealist die vastliep in de weerbarstige werkelijkheid. Anderen zagen een opgepoetst beeld van een marxistische dogmaticus, die met liefde ideologische tegenstanders over de kling joeg.

In dit kader verzorgt Hans Achterhuis, voormalig Denker des Vaderlands, tussen beide films door, een lezing over Idealen en utopiën.

 
Zaterdag 21 maart 2009
Naar aanleiding van het honderdste geboortejaar van de Italiaanse actrice Anna Magnani organiseert de Filmliga Hengelo een kort retrospectief van drie films met haar in de hoofdrol.

Anna Magnani (1908-1973) wordt alom gezien als een van de meest bejubelde actrices ter wereld: de cinematografische belichaming van moeder aarde: rauw, sensueel, gepassioneerd, explosief maar ook kwetsbaar.
Anna Magnani heeft als Europese actrice een indrukwekkende erfenis achtergelaten en vertegenwoordigt precies dat wat Hollywood zelden weet voort te brengen: authenticiteit. Filmdiva Bette Davis noemt Anna Magnani de grootste actrice die ik ooit gezien heb en de bekende filmcirtica Pauline Kael vindt haar de meest echte van alle actrices. Deze woorden passen bij een vrouw wier acteerstijl geassocieerd wordt met emotie, vitaliteit en sensualiteit.

Het retrospectief laat de talenten van een actrice zien die haar diepe emoties weet om te zetten in een acteerstijl die puur instinctief lijkt. Het lijkt alsof het haar geen moeite kost om te acteren. Het tegendeel is echter waar. In een biografie vertelt ze openhartig hoeveel moeite het haar gekost heeft om sommige rollen te spelen. Wie haar eens heeft zien spelen, vergeet het niet meer. Zij is een talent gebleken met een enorme kracht, een vulkaan van emoties.

Een korte reeks van drie films met deze actrice geeft ook een goed beeld van de naoorlogse Italiaanse cinema. Bekende regisseurs van het Italiaanse neorealisme, onder wie Rossellini, Visconti, Castelliani en Pasolini, hebben het talent van Anna Magnani herkend en haar in hun beroemde films laten schitteren.

• Nella Citta L'inferno uit 1958 van Renato Castelliani
• Mamma Roma uit 1962 van Paolo Pasolini
• Bellissima uit 1951 van Luchini Visconti

Een geplande lezing door Dana Linssen (Hoofdredacteur van De Filmkrant van 1998 - 2019) over Anna Magnani kon helaas niet doorgaan. De dag is zonder de lezing gehouden.

 
Zaterdag 1 maart 2008
Filmpashouders ontvangen t.z.t. het programma van deze dag.

 
Zaterdag 17 maart 2007
Door de intensieve migratie in de afgelopen eeuw is de botsing der culturen een steeds weerkerend thema geworden. Niet alleen in de dagelijkse discussie, ook in veel films en tv-series komt het thema voortdurend terug. Welke conflicten liggen er aan die botsing ten grondslag?

Tijdens de "studiedag" willen wij vooral focussen op conflicten in gezins- of familieverband en binnen persoonlijke relaties. Binnen de klassieke samenleving - voor zover die in werkelijkheid al bestond - zijn wij er aan gewend dat gezinnen weliswaar worden geteisterd en verrijkt door generatieconflicten. Maar die generatieconflicten hebben zich geïntensiveerd tot culturele conflicten met een directe neerslag op heersende normen en waarden. Dat geldt voor het geïmmigreerde gezin, het geldt ook voor de samenleving als geheel. De vanzelfsprekendheid van heersende normen en waarden wordt op een nieuwe en onverwachte manier aan de orde gesteld.

Om dit zo actuele probleem te verhelderen laten we tijdens de filmdag een drietal toonaangevende films zien waarin die conflicten zeer treffend worden uitgewerkt. Tegelijkertijd willen we reflecteren op de manier waarop dit gebeurt en de wijze waarop de makers van de films de toeschouwer bij het conflict betrekken.
Drie films op bovengenoemd thema zijn vertoond:

• Gegen die Wand, film van Fatih Akin
• Yasmin, film van Kenneth Glenaan
• My beautiful laundrette, film van Stephen Frears.

Tevens hield in Gerwin van der Pol (docent mediastudies, Universiteit van Amsterdam) een lezing: De toeschouwer geconfronteerd.

 
Zaterdag 4 februari 2006
Op deze dag stond de documentaire centraal en zijn een aantal bekroonde IDFA documentaires vertoond.
 

 
Filmpashouders ontvangen t.z.t. het programma van deze dag.  

 
Zaterdag 21 februari 2004
In samenwerking met CREA, het Centrum voor kunsteducatie (opgegaan in 2017 in Oyfo), is een Dag van de Duitse film georganiseerd: Een kijkje bij de buren.
Als bijzondere gast was de hoofdrolspeler aanwezig van de film Herr Schmidt und Herr Friedrich.

Op die dag zijn vier Duitse films vertoond:

• Herr Schmidt und Herr Friedrich uit 2002, van Ulrike Franke en Michael Loeken
• Der Amerikanische Freund uit 1976 van Wim Wenders
• Rosenstrasse uit 2003 van Margarethe von Trotta
• Goodbye Lenin! uit 2003 van Wolfgang Becker

Op die dag zijn ook enkele lezingen geweest.

 
Zaterdag 24 februari 1996
Het Overijssels Filmoverleg OFO organiseert een studiedag over de Japanse cinema. Deze dag omvat een verkenning naar de wortels van het volstrekt unieke karakter van de Japanse film. Tegen de achtergrond van de cultuurgeschiedenis en met name het theater, komen de films van enkele cineasten aan de orde.
Bijvoorbeeld: Ozu (Tokyo Monogatari), Kurosawa (Ran, Rashomon), Imamura (Black rain), Oshima (The ceremony).
Wim Franssen (docent film en filmgeschiedenis van de Stichting MEI) zal in twee minilezingen met behulp van fragmenten uit diverse meesterwerken het kenmerkende van de Japanse cinema uit de doeken doen:

1. een oriëntatie op de Japanse film
2. tweede lezing: grootmeester Akiro Kurosawa

Ook draaien wij twee recente Japanse films van twee zeer uiteenlopende regisseurs, zowel qua thematiek als qua generatie:

• Muno no hito (De nietsnut) uit 1991 van Noto Takenaka (1956)
• Dreams uit 1990 van Akiro Kurosawa (1910)

*) Het overzicht hierboven is incompleet - het is samengesteld aan de hand van de oude programmafolders van het Filmhuis uit de periode 1990 t/m 2019. Helaas vermelden de oude folders van het Filmhuis niet altijd wat het programma van die dag zou worden, of wat zelfs maar het thema van die dag zou zijn. Verwezen werd dan naar nadere informatie die later nog aan de filmpashouders zou worden toegezonden.