Als Filmliga / Filmhuis Hengelo willen wij actief en zichtbaar bijdragen aan het culturele klimaat in Hengelo.
Eén van onze activiteiten die past in dit streven zijn onze themadagen.
Op een bepaald thema vertonen wij dan enkele films op één dag.

  • Bij de Filmliga en de nadagen daarvan (1996 - 2014) zijn themadagen vaak in een kader van verdieping en context bij films. De dag gaat dan samen met een presentatie over dat thema (zie lezingen), er is aandacht voor een breder begrip of diepere analyse.
  • Na een pauze van 8 jaar pakt het Filmhuis (2022 - heden) de draad weer op met nieuwe themadagen - maar dan anders. Het thema is dat wij enkele films vertonen van één regisseur of acteur/actrice. Maar geen presentaties meer - aandacht voor inhoud maakt plaats voor een gezellige, gezamenlijke lunch in het schouwburgcafé: Food & Film.

Hieronder volgt een overzicht van de mooie en interessante reeks van jaarlijkse themadagen.*)

 

 
Themadag Ode aan Dame Maggie (2 maart 2025).
Maggie Smith (1934-2024) is een nationaal icoon van de Britse cinema. Haar bijdrage aan de Britse en Amerikaanse filmindustrie strekt zich uit over meer dan 70 jaar. Zij was zeer veelzijdig en speelde in meer dan 60 films en series, uiteenlopend van klassieke literatuurverfilmingen tot kaskrakers.
Haar prestaties vonden erkenning in vele prestigieuze prijzen en in 1990 is zij geridderd tot Dame Commander van het Britse Rijk.
In Nederland is zij bekend omdat zij te zien was in diverse televisieseries en -films en bioscoopfilms. Wij vertonen drie films met Dame Maggie:

  • Tea with the dames
  • My old lady
  • A room with a view
  • Tussendoor is er een gezellige gezamenlijke lunch in het schouwburgcafé.

     
    Een Zweedse filmdag (17 november 2024) gewijd aan de regisseur Lukas Moodysson. Hij is bekend om zijn diepgaande en vaak controversiële films die sociale kwesties en persoonlijke relaties verkennen. Men prijst Moodysson's films om hun emotionele diepgang, sociale kritiek en zijn moed om moeilijke onderwerpen aan te pakken. Daarmee speelt hij een sleutelrol in de moderne Zweedse cinema.
    Wij vertonen twee films van deze regisseur:

  • Together
  • Together 99
  • Tussendoor is er een gezellige gezamenlijke lunch in het schouwburgcafé.

     
    Twee Franse filmdagen (19 & 26 november 2023) beide gewijd aan de regisseur Claude Lelouch. Hij is een prominente regisseur in de Franse cinema. Lelouch staat bekend om zijn verkenning van menselijke relaties en emoties, vaak verweven met romantische en melodramatische elementen. Zijn films worden gekenmerkt door een experimentele aanpak, zowel in narratieve structuur als in cinematografische technieken. Wij vertonen op beide dagen drie films van deze regisseur:

  • Un homme et une femme
  • Les plus belles années d'une vie
  • L'amour c'est mieux que la vie
  • Tussendoor is er een speciale Franse lunch in het schouwburgcafé.

     
    Twee Italiaanse filmdagen (6 & 13 november 2022), tevens een herhaling van onze Italiaanse filmdag van bijna 20 jaar geleden (zie hieronder, 2005).
    Wij vertonen beide dagen opnieuw La meglio gioventù (= Het beste van de jeugd). De film duurt maar liefst ruim zes uren en wij vertonen de film daarom in twee delen.
    De film is een familiekroniek tegen de achtergrond van de Italiaanse geschiedenis in de jaren 1966 tot 2003: de overstroming van Florence, de maffia, de studentenprotesten, het terrorisme van de Rode Brigades, de anti-psychiatrie, de Fiat-crisis enz.

    Tussendoor is er een heerlijke speciale Italiaanse lunch in het schouwburgcafé.

     
    Thema: De film Oerijssel is een twee-delige documentaire over volksgeloof in de streekcultuur van Overijssel. Wie denkt dat tegenwoordig overblijfselen uit de prehistorie weg zijn, die heeft het mis. De documentaire neemt ons mee naar de tijden van bijgeloof en rituelen.

    Documentairemaker Geertjan Lassche, die zich bezig houdt met de verbeelding van de streekcultuur in Overijssel, verzorgt op 7 november 2014 een toelichting op zijn film.

     
    Thema: De sociaal-realistische films van de Britse fimmaker Ken Loach gaan over lief en leed van de working class, falende overheidsinstellingen en soms uitzichtloze situaties. Samen met de typische Britse humor levert dit mooie en actuele cinema op. 

    Laura van Zuylen (filmcriticus van De Filmkrant) geeft een presentatie met filmfragmenten van zijn werk (Zaterdag 8 maart 2014).

    Wij tonen twee van Ken Loach' beste films:

  • Kess uit 1969
  • My name is Joe uit 1998
  • Vijf jaar later in 2019 vertoont Filmhuis Hengelo ook zijn dramafilm Sorry we missed you.

     
    Thema: Film betovert en kan een heel eigen werkelijkheid oproepen, met alle emoties van dien. Deze magische werking van bewegende beelden kan voor verschillende doeleinden ingezet worden: natuurlijk voor ontspanning, schoonheid en ontroering, maar ook voor bv. informatieoverdracht of propaganda. Hoever reikt de kracht van film en hoe komt die tot stand? Hoe legt een slimme montage niet alleen een verhaallijn vast, maar tevens sferen en gevoelens?

    Filmregisseur Gert de Graaff geeft hierover een presentatie (Zaterdag 9 maart 2013).

    Wij vertonen de klassieker Jaws als keuzefilm van de lezinghouder, die de film ook zal inleiden. Al is het alleen al omdat je 2 uur intense spanning krijgt en maar 2 minuten haai, aldus Gert de Graaf.

     
    Thema: “De mens voorbij”
    • Film is het medium bij uitstek om na te denken over de relatie tussen mens en machine. Hierin kan een toekomstige wereld verbeeld worden waarin mens en machine nieuwe relaties met elkaar aangaan en zelfs in elkaar opgaan.
    • Honderd jaar filmgeschiedenis biedt uiteenlopende antwoorden op de vraag wat het betekent om mens en machine te integreren. Cinematografische toekomstvisies zijn een weerspiegeling van zowel de veranderende maatschappijgeschiedenis als van de ontwikkeling van filmgenres.
    • Deze thema’s stelt techniekhistoricus en filmliefhebber Fokko Jan Dijksterhuis in zijn presentatie aan de orde, ondersteund met boeiende fragmenten uit klassieke, minder klassieke en recente films.

    Fokko Jan Dijksterhuis (wetenschaps- en techniekhistoricus aan de Universiteit Twente) verzorgt de lezing: De mens voorbij. Een filmgeschiedenis van onze toekomst (Zaterdag 10 maart 2012).

    Twee keuzefilms flankeren de lezing van Dijksterhuis:

  • Voorafgaand aan de lezing de klassieker Modern times, en
  • volgend op de lezing: Never let me go
  •  
    Thema: Turkse filmdag: Yusuf trilogie (Zondag 20 maart 2011)
    Cinema.nl schreef hierover: Voorzichtig spant de regisseur, die de drie scenario's direct achter elkaar schreef, de lijntjes tussen de verschillende films. De band tussen vader en zoon staat centraal in Honey, die tussen moeder en zoon in Milk en in Egg moet Yusuf alleen verder. - Afzonderlijk zijn de films al bijzonder, maar als drieluik staat het werk op eenzame hoogte.

  • Egg
    De dichter Yusuf keert na de dood van zijn moeder terug naar zijn geboortestadje, waar hij al jaren niet meer is geweest. De film is een prachtige, gevoelige terugkeer naar het verleden en een zoektocht naar identiteit en familiebanden.
  • Milk
    Yusuf is een dromerige tiener, die dichter wil worden en bij zijn moeder op het platteland woont. Hij ziet het liefst niks veranderen, terwijl zij juist worstelt met tradities en een nieuwe relatie aangaat.
  • Honey
    De zesjarige Yusuf leeft met zijn vader en zijn moeder in een afgelegen streek in NO-Turkije. Vol bewondering kijkt hij naar het werk van zijn vader (een imker). Yusuf gaat voor het eerst naar school waar de andere kinderen hem uitlachen omdat hij stottert. Als zijn vader op een dag niet terugkeert, doet Yusuf zijn mond niet meer open. 
  •  
    Thema: de vrijheidsstrijder Ernesto 'Che' Guevara.
    Een ruim vier uur durend tweeluik van Steven Soderbergh: Che part one en Che part two.

    Op basis van Guevara's dagboeken vertelt regisseur Steven Soderbergh het verhaal over twee crudiale episodes uit het leven van de Argentijnse arts en revolutionair:

  • deel 1: de drie jaar durende en uiteindelijk succesvolle campagne om de macht op Cuba te veroveren, en
  • deel 2: Guevara's poging om dat tien jaar later te herhalen in Bolivia, waar het uitdraait op een totale mislukking.
  • Vanuit historisch oogpunt zijn de films vrij accuraat. Sommigen zien in dit tweeluik een fascinerende kroniek van een revolutionaire idealist die vastloopt in de weerbarstige werkelijkheid. Anderen zien een opgepoetst beeld van een marxistische dogmaticus, die met liefde ideologische tegenstanders over de kling jaagt.

    Hans Achterhuis, voormalig Denker des Vaderlands, verzorgt tussen beide films door, een lezing over Idealen en utopiën (Zaterdag 6 maart 2010).

     
    Thema: retrospectief van de Italiaanse actrice Anna Magnani
    Anna Magnani (1908-1973) is een van de meest bejubelde actrices ter wereld: de cinematografische belichaming van moeder aarde: rauw, sensueel, gepassioneerd, explosief maar ook kwetsbaar. Zij laat een indrukwekkende erfenis na en vertegenwoordigt precies dát wat Hollywood zelden voortbrengt: authenticiteit. Filmdiva Bette Davis noemt haar de grootste actrice die ik ooit gezien heb en de bekende filmcritica Pauline Kael vindt haar de meest echte van alle actrices.

    Een korte reeks van drie films met deze actrice geeft ook een goed beeld van de naoorlogse Italiaanse cinema. Bekende regisseurs van het Italiaanse neorealisme hebben haar talent herkend en haar in hun beroemde films laten schitteren.

  • Nella Citta L'inferno uit 1958 van Renato Castelliani
  • Mamma Roma uit 1962 van Paolo Pasolini
  • Bellissima uit 1951 van Luchini Visconti
  • Een geplande lezing door Dana Linssen (Hoofdredacteur van De Filmkrant van 1998 - 2019) over Anna Magnani kon helaas niet doorgaan. De dag is zonder de lezing gehouden (Zaterdag 21 maart 2009).

     
    Thema: Op zaterdag 1 maart 2008 heeft Filmliga Hengelo de jaarlijkse themadag met dit seizoen het thema Leven in Israël.

    Films: Op deze dag vertonen wij vier films:

  • The Band’s Visit (2007) - Een komische dramafilm over een Egyptische politieband die verdwaalt in een klein Israëlisch stadje;
  • Jellyfish (2007) - Een film over het leven van drie vrouwen in Tel Aviv.
  • Beaufort (2007) - Een oorlogsdrama dat zich afspeelt tijdens de laatste dagen van de Israëlische terugtrekking uit Libanon;
  • Waltz with Bashir (2008) - Een animatiedocumentaire waarin de regisseur zijn eigen herinneringen aan de Libanese Oorlog van 1982 onderzoekt;
  • Deze films geven een diverse kijk op het leven en de verschillende perspectieven in Israël.

     
    Door de intensieve migratie in de afgelopen eeuw is de botsing der culturen een steeds weerkerend thema geworden. Niet alleen in de dagelijkse discussie, ook in veel films en tv-series komt het thema voortdurend terug. Welke conflicten liggen er aan die botsing ten grondslag?

    Tijdens de "studiedag" willen wij vooral focussen op conflicten in gezins- of familieverband en binnen persoonlijke relaties. Binnen de klassieke samenleving - voor zover die in werkelijkheid al bestond - zijn wij er aan gewend dat gezinnen weliswaar worden geteisterd en verrijkt door generatieconflicten. Maar die generatieconflicten hebben zich geïntensiveerd tot culturele conflicten met een directe neerslag op heersende normen en waarden. Dat geldt voor het geïmmigreerde gezin, het geldt ook voor de samenleving als geheel. De vanzelfsprekendheid van heersende normen en waarden wordt op een nieuwe en onverwachte manier aan de orde gesteld.

    Om dit zo actuele probleem te verhelderen laten we tijdens de filmdag een drietal toonaangevende films zien waarin die conflicten zeer treffend worden uitgewerkt. Tegelijkertijd willen we reflecteren op de manier waarop dit gebeurt en de wijze waarop de makers van de films de toeschouwer bij het conflict betrekken.
    Drie films op bovengenoemd thema zijn vertoond:

  • Gegen die Wand, film van Fatih Akin
  • Yasmin, film van Kenneth Glenaan
  • My beautiful laundrette, film van Stephen Frears.
  • Tevens hield in Gerwin van der Pol (docent mediastudies, Universiteit van Amsterdam) een lezing: De toeschouwer geconfronteerd (Zaterdag 17 maart 2007).

     
    Op deze dag stond de documentaire centraal en zijn een aantal bekroonde IDFA documentaires vertoond (Zaterdag 4 februari 2006 ).

     
    Wij vertonen beide delen van de klassieker Novecento uit 1976 van de regisseur Bernardo Bertolucci (4 november 2006).
    De film is een vijf uur durende romantische kijk op de klassenstrijd en een beeld van een halve eeuw Italiaanse geschiedenis. Berucht vanwege sommige geweldscènes en beroemd door de internationale cast. De meningen zijn verdeeld:

  • Tegenstanders vinden het edelkitsch, een modieuze verheerlijking door de regisseur van de arbeidersklasse.
  • Voorstanders zijn onder de indruk van de lyrische kwaliteiten van de film en de prestaties van de hoofdrolspelers
  •  
    Wij vertonen La meglio gioventù (= Het beste van de jeugd) van regisseur Marco Tullio Giordana (26 februari 2005).
    De film duurt ruim zes uren en vertonen wij daarom in twee delen. De film is een familiekroniek tegen de achtergrond van de recente Italiaanse geschiedenis (1966 tot 2003): de overstroming van Florence, de maffia, de studentenprotesten, het terrorisme van de Rode Brigades, de anti-psychiatrie, de Fiat-crisis en ga zo maar door. Roerig land, dat Italië.
    De film kreeg de kritiek kreeg dat hij veel te moeilijk is voor het grote publiek, maar won diverse prijzen.

     
    Filmpashouders ontvangen t.z.t. het programma van deze dag.  

     
    Thema: Dag van de Duitse film
    In samenwerking met CREA bieden wij: Een kijkje bij de buren. Als bijzondere gast is de hoofdrolspeler aanwezig van de film Herr Schmidt und Herr Friedrich. Ook zijn er op deze dag ook enkele lezingen.

    Wij vertonen vier Duitse films (Zaterdag 21 februari 2004):

  • Herr Schmidt und Herr Friedrich uit 2002, van Ulrike Franke en Michael Loeken
  • Der Amerikanische Freund uit 1976 van Wim Wenders
  • Rosenstrasse uit 2003 van Margarethe von Trotta
  • Goodbye Lenin! uit 2003 van Wolfgang Becker
  •  
    Thema: Japanse cinema
    Het Overijssels Filmoverleg OFO organiseert een studiedag: een verkenning naar de wortels van het unieke karakter van de Japanse film. Tegen de achtergrond van de cultuurgeschiedenis en met name het theater, komen de films van enkele cineasten aan de orde.

    Wim Franssen (docent film en filmgeschiedenis van de Stichting MEI) verzorgt twee minilezingen (Zaterdag 24 februari 1996).

    Wij vertonen twee recente Japanse films van twee zeer uiteenlopende regisseurs, zowel qua thematiek als qua generatie:

  • Muno no hito (De nietsnut) uit 1991 van Noto Takenaka
  • Dreams uit 1990 van Akiro Kurosawa
  •  

    *) Het overzicht hierboven is incompleet - het is samengesteld aan de hand van de oude programmafolders van het Filmhuis uit de periode 1990 t/m 2019. Helaas vermelden de oude folders van het Filmhuis niet altijd wat het programma van die dag zou worden, of wat zelfs maar het thema van die dag zou zijn. Verwezen werd dan naar nadere informatie die later nog aan de filmpashouders zou worden toegezonden.